تجربیات یک معاون فناوری اطلاعات در مدارس

در این مقاله یک معاون فناوری اطلاعات با سابقه تجربیات خود را در زمینه توسعه فناوری آموزشی در مدارس به اشتراک می‌گذارد. وی به چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی فناوری آموزشی در مدارس می‌پردازد و راهکارهایی برای بهبود استفاده از فناوری در آموزش ارائه می‌دهد.

مقدمه

در حال حاضر، توجه جدی به آموزش و پرورش از اهداف اساسی و حیاتی دولت‌ها و فعالان حوزه تعلیم و تربیت به شمار می‌رود. استفاده از رویکرد سنتی در آموزش و تربیت دیگر نمی‌تواند به بهترین شکل به نیازهای دانش‌ آموزان پاسخ دهد.

برای پیشرفت سریع‌تر در دنیای امروز و جلوگیری از افت نسبت به کشورهای رقیب، باید برنامه‌ ریزی دقیقی برای بهره‌مندی از سرمایه گرانبهای دانش‌ آموزان عزیز انجام دهیم. این مسئولیت از سوی آموزش و پرورش، فرهنگیان، به‌ ویژه کارکنان مدارس، باید روز به روز افزایش یابد تا بتوانیم هر چه بیشتر دانش‌ آموزان را به سوی قله‌های علم و سعادت هدایت کنیم.

به نظر می‌رسد یکی از راه‌های رسیدن به توسعه و جلوگیری از عقب‌ نماندن از پیشرفت‌ های علمی دیگر کشورها، استفاده مؤثر از رایانه و فناوری آموزشی باشد. اگر نتوانیم فرهنگیان و دانش‌ آموزان را با فناوری‌های روز دنیا آشنا سازیم، به سختی می‌توانیم مسیرهای موفقیت را پیش بگیریم.

تعریف فناوری اطلاعات

فناوری اطلاعات یا IT، همانطور که توسط انجمن فناوری اطلاعات آمریکا (ITAA) تعریف می‌شود، به مطالعه، طراحی، توسعه، پیاده‌ سازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، به‌ ویژه برنامه‌ های نرم‌افزاری و سخت‌افزار رایانه می‌پردازد. به‌طور خلاصه، فناوری اطلاعات درگیر مسائلی چون استفاده از رایانه‌های الکترونیکی و نرم‌افزارهاست تا اطلاعات را تبدیل، ذخیره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازیابی به شکلی امن و مطمئن انجام دهد.

اخیراً، تغییرات اندکی در این تعریف اعمال شده است تا اصطلاح به طور روشن دایره ارتباطات مخابراتی را نیز دربرگیرد. به همین دلیل، برخی از افراد ترجیح می‌دهند عبارت فناوری اطلاعات و ارتباطات یا به اختصار ICT را به‌ کار ببرند.

تعریف فناوری آموزشی

فناوری آموزشی در مفهوم ساده و مقدماتی به سخت افزارهایی مانند کامپیوتر، پروژکتور، اورهد و سایر وسایل سمعی و بصری اطلاق می شود که معلمان در امر آموزش از آنها آستفاده می کنند.

ضرورت استفاده از فناوری آموزشی در مدرسه

1. رفع مسائل و مشکلات نظام آموزشی
2. عقب نماندن نظام آموزشی با پیشرفت سریع علوم و تکنولوزی
3. رفع، کاهش و پیشگیری از افزایش مسائل و مشکلات نظام آموزشی
4. مشارکت و فعالیت هر چه بیشتر حواس فراگیران در جریان آموزش به منظور تحقق یادگیری بنیادی و موثر عمیق

فهرست مطالب

مقدمه : 9
تعریف فناوری: 9
تعریف فناوری آموزشی : 10
ضرورت استفاده از فناوری آموزشی در مدرسه : 10
فناوری امروز : 11
اهداف و فواید فناوری آموزشی : 11
شرح وظایف پست سازمانی – معاونین فناوری 12
کنکاشی در چیستی معاون فناوری مدارس 15
تجارب و فعالیت ها 19
اینجانب در طی سال های زیادی که در این پست بودم تجارب زیر را اندوخته ام : 19
تجربه 1 : همکاری با دبیران 19
تجربه2 : آماده کردن همیشگی 19
تجربه 3 : آماده سازی کامپیوترها : 19
سایر تجربیات 20
روش ها و آموزش ها حاصل از تجربیات 21
فناوری آموزشی : 21
فواید کاربرد اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش 23
اصول اولیه آموزش 25
ابزارهای توسعه 26
اصلاح نظام آموزشی برای حمایت از مدیران – فناوری 26
تجربیات در ازمایشگاه رایانه : 28
آزمایشگاه رایانه مدارس( مفاهیم – راهبرد ها) 28
راهبردها و خط مشی ها 28
تعاریف: 29
اهداف : 30
راهبردها و خط مشی ها : 30
ارکان آزمایشگاه رایانه مدارس : 30
فناوری : 31
ویژگیهای ارکان آزمایشگاه رایانه مدارس : 31
دیدگاه برنامه درسی : 32
ب – روش تدریس : 33
اصول حاکم بر روش تدریس به شرح ذیل می باشد : 33
ج – ارزیابی 34
ویژگیهای ارزیابی : 34
استمرار 35
د – محتوا 36
مدیریت : 36
اصول حاکم بر مدیریت آزمایشگاه رایانه مدارس : 37
– وظایف مدیر 37
منابع آموزشی 38
o امنیت 39
o فناوری 39
مسئولیتها و مهارتهای حرفه ای 39
مدیر 39
آموزشهای مورد نیاز : 40
مهارتها : 41
معلمان 41
آموزشهای مورد نیاز : 42
نقشها و مسئولیتها : 42
مهارتها : 42
کارکنان اداری 43
آموزشهای مورد نیاز : 43
نقشها و مسئولیتها : 44
مهارتها : 44
مسئول کارگاه رایانه 44
آموزشهای مورد نیاز : 44
نقشها و مسئولیتها 45
مهارتها : 46
اولیاء دانش آموزان 46
راهبردها و خط مشی ها : 46
نقشها و مسئولیتها : 47
مهارتها : 48
فناوری 48
• شبکه رایانه ای : 48
• محتوای الکترونیکی 48
محیط ارتباطی بین آزمایشگاه رایانه مدارس ( Platform ) 49
تجهیز مدارس 49
تهیه و استاندارد سازی محتوا 50
قوانین لازم برای آزمایشگاه رایانه مدارس: 50
ارزشیابی از آزمایشگاه رایانه مدارس با در نظر گرفتن مدارس گواه 51
چالش ها و مشکلات فناوری آموزشی مدارس : 51
1- کمبود نیروی متخصص : 51
2- برخوردار نبودن فناوری اطلاعات از جایگاه مناسب در بین دانش آموزان : 51
3- نبودن کتاب IDSL در برنامه درسی : 52
4- کمبود امکانات سخت افزاری : 52
5- عدم دسترسی به اینترنت : 52
6- نبود خط اینترنت مجزا جهت استفاده معلمین و دبیران : 53
7- تجهیز نبودن آزمایشگاه به وسایل سخت افزاری و نرم افزاری : 53
8- بهره مند نبود مدارس از امکانات سایت جداگانه : 54
9- اتاق IT و وصل نبودن به اینترنت : 54
10- کمبود سامانه پیام کوتاه : 54
راه کارهایی برای برطرف نمودن مشکلات فناوری آموزشی مدارس : 55
1- تربیت نیروی متخصص : 55
2- ایجاد انگیزه در دانش آموزان : 55
3- گنجاندن کتاب IDSL در برنامه درسی : 55
4- ایجاد امکانات سخت افزاری : 56
5- امکان دسترسی به اینترنت : 56
6- اختصاص یک خط مجزا برای کادر آموزشی (معلمین یا دبیران ) : 57
7- تجهیز آزمایشگاه : 57
8- ایجاد سایت توسط مدارس : 57
9- تجهیز اتاق IT به اینترنت : 58
10- ایجاد سامانه پیام کوتاه : 58
نتیجه گیری : 59
منابع : 60