مقاله حجاب حق زنان، حدّ مردان

در این مقاله، به بررسی حجاب از دو دیدگاه حق زنان و حدّ مردان پرداخته می‌شود. در دیدگاه اول، حجاب به عنوان حق زنان برای حفظ کرامت و عفاف خود و در دیدگاه دوم، به عنوان حدّ مردان برای کنترل غرایز و رفتارهای خود مطرح می‌شود.

مقدمه مقاله حجاب حق زنان، حدّ مردان

در جوامع، مکاتب و شعائر به عنوان دو عنصر مرتبط و ترکیب‌پذیر به وجود می‌آیند. بدون شک، شعائر بدون مکاتب به عنوان مبانی مفهومی ناقص و بی‌معنا محسوب می‌شوند و نیز شعائر بدون ریشه در مکاتب قابلیت موجودیت مستقل را ندارند. اصطلاحاً، شعائر به عنوان شاخ و برگی از درخت مکاتب برآمده و به اندازه‌ای که از حقیقت بهره‌مند باشند، به حقیقت نیز متصل می‌شوند. پیروان مکاتب در اعتقاد و اجرا به ترتیب به “توفیق در اعتقاد” و “تکلیف در اجرا” دست پیدا می‌کنند.

در راستای تبیین این ارتباطات، به یکی از شعائر مهم مکتب اسلام، به عنوان نمونه، می‌پردازیم. بین مجموعه‌ای از شعائر دینی همچون نماز، روزه، حج، حجاب، و خمس، سوال پیش می‌آید که کدام یک از این شعائر می‌تواند به صورت فوری و گسترده، نه تنها انتخاب یک فرد را بلکه سمت و سوی خاص یک نظام فرهنگی-سیاسی در جامعه را نشان دهد؟ به عنوان مثال، آیا نماز و روزه و خمس است که می‌تواند نوع نظام فرهنگی-سیاسی حاکم را نمایان سازد، یا حجاب زنان؟ این نماز و روزه و خمس نه تنها نشانگر اعتقادات فردی هستند بلکه نقش مهمی در تداول اعتقادات و الزامات شهروندان نیز ایفا می‌کنند. به این ترتیب، نوع پوشش زنان به‌عنوان یک شاخص جامعه‌شناختی، می‌تواند با ورود به لایه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی، ویژگی‌های کلانی از جامعه را نمایان سازد.

پس زمینه اندیشه های جهانی در مورد حجاب

حجاب، به عنوان یکی از شعائر اسلامی، طی سال‌ها موضوع گسترده‌ای برای بحث و گفت‌وگو بوده است. برای تحلیل منصفانه و جامع مفهوم حجاب، نیاز به درک دو دسته پس زمینه اساسی داریم: “پس زمینه جهانی” و “پیش زمینه ایران”. در “پس زمینه جهانی”، سعی بر آن بوده است تا یک فضای موثر و برنامه‌ریزی شده برای جدایی زنان از حجاب ایجاد شود. این فضا با فریب، حاکمیت زنان را یک ریاضت بی‌جهت و غیرعاقلانه ترسیم کرده و حجاب را به عنوان یک رعایت با زحمت و نادرست معرفی کرده است. در این جریان، بی حجابی به عنوان نوعی آزادی درونی و بیرونی شناخته شده تا زنان و مردان از تمتع آزادانه و انتخابات بیشتر بهره‌مند شوند.

در “پیش زمینه ایران”، عصری به چشم می‌خورد که به عنوان وارث یک قرن یورش به نهادها و نمادهای دینی شناخته می‌شود. این قرن غارت با استفاده از علم به منظور فروکشاندن آموزه‌ها و گزاره‌های دینی نه از اُریکه حقیقت و حقانیت، بلکه از اُریکه هنجارها و ارزش‌های ذهن و تاریخ و جامعه بشری اجرا شده است. این موضوع نشانگر توانایی علم در فروکشاندن حاکمیت ذهنی و تاریخی انسان است که با برتری علمی بر طبیعت همراه بوده و به خدمت “آنانیت بشر” در آمده است، حاکمیتی که در یک بخش، وارث الحاد گذشته بوده و در بخش دیگر، می‌توانست والد الحاد آینده باشد.

قرن بیستم، نه تنها به عنوان مکمل الحادهای پیشین معرفی می‌شود، بلکه به عنوان مخترع الحادهای جدید نیز شناخته می‌شود. این قرن، وارث الحاد قرن نوزدهم، الحاد سرمایه‌داری، و الحاد آکادمی است. این الحادها به دو هدف عمده پیش می‌روند: تبیین جهان بدون خدا و زندگی بدون خدا با رفاه و سعادت. اما در کنار این الحادها، الحاد دیگری نیز در این قرن به وجود آمده است که به “الحاد سیاسی” معروف است. این الحاد در تلاش است تا در حوزه حکومت و اداره حیات جمعی انسان‌ها پیشرو شود.

الحاد سیاسی قرن بیستم، باعث ایجاد تاریکی‌های هولناکی شده است که بشر را از عصر نوگرایی و مدرنیسم به سوی عصر فرانوگرایی و پست مدرنیسم هدایت می‌کند. این عصر نه تنها باعث مشاهده مشخصه سرپیچی از خدا می‌شود، بلکه با سرکوبی خدا، به پیش می‌تازد. این تهاجم تاریک، نتایج جالبی در افکار و اندیشه‌های جهانی به وجود آورده و نظامات ملحد در این عصر به ترویج گستاخانه جدایی ایمان از عقل، اخلاق از علم، دین از سیاست، تعالی از هنر، مسئولیت از آزادی، و در نهایت انسانیت از انسان پرداخته‌اند.

این عصر، با آرمان اومانیسم خود، در جریان افزایش برخواست‌های بشری، هر چه دستهای کارکردن و پاهای راه‌رفتن تواناتر می‌شود، اما به همراه آن، چشمان دیدن آزار می‌کشند، و تفکر و فهم کمتر می‌شود. این طوفان تباه‌کننده، با حمله به ایمان‌ها و ارزش‌های راستین، خود را به عنوان نیرنگ و مرگی آرام بخش می‌نمایاند و در تمام ابعاد فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و سیاست، به ایجاد تحولات عظیمی منجر می‌شود.

فهرست مطالب
مقاله حجاب حق زنان، حدّ مردان
مقدمه
پس زمینه اندیشه های جهانی در مورد حجاب
اندیشه های قدرتمند قرن 20
پیش زمینه اندیشه ها در ایران
زنان در آستانه ورود به انقلاب
حضوروحجاب زن و نحوه برخورد با آن
حجاب، یک فریضه عبادی-عرفانی-حماسی
ضرورت طرح حجاب از جانب مکتب اسلام
وضعیت حجاب دردوران فعلی
منبع